WEN wenst alle dorpsgenoten een hoopvol 2023. Hoopvol, omdat we samen verder werken aan een duurzame toekomst voor iedereen. We kunnen met z’n allen nieuwe kansen grijpen om minder energie te gebruiken, minder kwalijke stoffen uit te stoten en meer groene energie te produceren. Laten we, zoals de koning in zijn kersttoespraak zei: moeilijke beslissingen niet meer voor ons uitschuiven. Haak aan, luister mee, denk mee en doe mee! Zo klonk zijn oproep. En dat is wat we in ons dorp ook graag zien gebeuren.
De Friese Drieslag
Vorige maand vertelden we dat de provincie Fryslân ons, aan de stikstofcrisis aangepaste, bedrijfsmodel voor groengas uit monomestvergisting heeft omarmd. De provincie ziet grote kansen om hiermee een belangrijk deel van Friesland van duurzame warmte te voorzien. En dat terwijl daarmee de uitstoot van stikstof en broeikasgassen enorm omlaag gaat. Daarom is het een drieslag: duurzame energie, goed voor het klimaat en goed voor de natuur. En omdat dit bedrijfsmodel coöperatief, lokaal en circulair, en daarmee toekomstbestendig is, geeft het ook nieuw perspectief voor de melkveehouderij.
Dat was ook de conclusie van de 18 boeren die onlangs met WEN op werkbezoek waren bij het bedrijf van Anton Stokman in Koudum. Anton, zijn zoon Arjan en vrouw Tiny hebben net als WEN, een jarenlang intensief denkproces doorgemaakt voordat zij besloten hun mest, samen met die van twee bevriende boeren, te vergisten om daaruit groen gas te maken. Ook zij hebben heel wat kritiek gehad maar het uiteindelijke resultaat is dat ze nu toekomstgericht boeren. Het is zo simpel zegt Stokman ‘er gaat mest in en er komt mest uit, maar onze grond en ons bedrijf varen er wel bij’.
Op de vraag van één van de boeren: “Hoe reageerden de buren op jullie plannen?” vertelt Stokman dat er eerst veel weerstand was en ook angst voor overlast. Maar door de goede uitleg en rondleidingen door de stallen en langs de vergister zijn de angst en weerstand weggevallen. Niet alleen is er geen enkel bezwaarschrift ingediend, de omwonenden zeggen nu zelfs dat ze blij zijn dat ze hun huis met groengas uit de eigen buurt kunnen verwarmen. En zo kijken ze nu ook naar een tankwagen vol mest.
Hoe nu verder?
De Friese Drieslag plannen zijn ingebracht bij landbouwminister Piet Adema, stikstofminister Christianne van der Wal en bij energieminister Rob Jetten. Het is nu wachten op hun reactie om te zien of de bedoelde proef van de Friese Drieslag in Wijnjewoude kan doorgaan, want daarvoor is wel financiële ondersteuning nodig. Om optimale reductie van stikstof en broeikasgassen én groengas-rendement te halen moeten de vloeren van de stallen worden aangepast. Dat vraagt een investering die de boeren niet volledig zelf kunnen dragen.
Ook moet onderzocht worden hoe het hele proces van mestverzameling, -transport, vergisting, groengasopbrengst en mest retour naar de boer, het slimst vormgegeven kan worden. Want het gaat om coöperatief, lokaal én circulair. Als dat proces optimaal verloopt en rendeert kan overal in de provincie en elders in het land, alle beschikbare mest worden ingezet voor een duurzame warmtevoorziening. Win-win dus voor bewoners, klimaat, milieu en natuur.
Isolatie huurwoningen in volle gang
Aan de Te Nijenhuiswei zie je de containers staan van onderhoudsbedrijf Wits. Er wordt flink gewerkt om ca 50 huizen in de buurt te isoleren en voor wie dat wil, van zonnepanelen te voorzien. Deze actie wordt met inzet van de WEN waardebon versneld uitgevoerd en de huidige bewoners krijgen geen huurverhoging.
Huurders aan de slag
In samenwerking met de gemeente Opsterland organiseerde WEN op 14 december een energie bespaarmarkt voor huurders. Eerder waren er al bespaarmarkten geweest in andere Opsterlandse dorpen. In totaal hebben ca 110 Wijnjewoudster huurders dankbaar gebruik van de € 100,- die zij mochten besteden aan besparende producten. Zo ging er heel veel radiatorfolie, tochtstrippen, ledverlichting etc. over de toonbank en werd het een supergezellige middag in De Swingel.
Fixteam
Heb jij isolatiemateriaal gekocht en lukt het je niet om met hulp van bekenden deze materialen te installeren, stuur dan een mailtje aan besparen@wen.frl. Er staat een fixteam van WEN paraat om een helpende hand te bieden waar dat nodig is.
Landelijke subsidie voor woningeigenaren verbeterd
Vanaf 2023 kan bij de RVO rijkssubsidie (ISDE) worden aangevraagd, ook als je slechts één isolatie-maatregel neemt. Wel blijft het gunstiger om twee isolatie-maatregelen te nemen, want dan zijn de subsidiebedragen per vierkante meter hoger.
De termijn waarbinnen je de aanvraag moet doen (of waarbinnen je een tweede maatregel kunt nemen) is verlengd van één naar twee jaar. Kijk op hier voor meer informatie.