Impressie van de goed bezochte informatiebijeenkomst

De schuifdeur moest open voor de bijna 70 bezoekers die door Grietje Rooks werden verwelkomd. Deelname aan de pilot om Wijnjewoude in 10 jaar energieneutraal te maken is een uitdaging die energie geeft, zo stelde ze. En dat bleek!
Met de presentatie van Jurr van Dalen van Stichting Samen Energie Neutraal (SEN) werd duidelijk wat die uitdaging inhoudt. Het gaat er om dat we als dorp met elkaar werken aan energiebesparing en tegelijkertijd duurzame energie gaan produceren. Resultaat zal zijn dat ieders energielasten omlaag gaan. Tegelijkertijd krijgt het dorp er jaarlijks een aardig budget bij voor energie technische of sociaal maatschappelijke doeleinden. En .. we zijn dan niet meer afhankelijk van commerciële energiebedrijven. En .. we werken samen aan een duurzame toekomst.

Belangrijkste kenmerk van deelname aan de pilot is dat het hele proces door het dorp gedragen wordt. Daarbij krijgen we deskundige ondersteuning van SEN. De gemeente wil het proces zo goed mogelijk faciliteren met personele betrokkenheid en op het terrein van vergunningen.
Deelname aan de pilot Wijnjewoude Energie Neutraal houdt onder meer in dat:
• er een dorps energiecoöperatie wordt opgericht
• huizen en bedrijfsgebouwen kunnen worden doorgelicht met een energiescan inclusief kosten/baten indicatie van besparingsmaatregelen etc.
• werkzaamheden zoveel mogelijk met lokale ondernemers worden uitgevoerd
• elke aansluiting jaarlijks 75 euro oplevert voor het dorp
• er financieringsvoordelen zijn voor gemeenschappelijke initiatieven (bijv. zonne energieveld)
• agrariërs en MKB’ers speciaal op hun sector toegespitste ondersteuning krijgen
• in samenwerking met Elkien gestreefd wordt naar energiebesparing van huurwoningen
• alle inwoners worden geënquêteerd over hun drijfveren om wel of niet mee te doen.

Na de pauze waren er vooral vragen over de financiële aspecten van de pilot. Deze werden beantwoord door Sam van der Meij, directeur van NLD energie, de overkoepelende energie coöperatie voor de drie noordelijke provincies.

Slotvraag van de avond was: “Sil it heve?” Of wel, durven we de uitdaging ‘Wijnjewoude EnergieNeutraal’ aan? Uit de opgestoken handen viel te concluderen dat het antwoord ‘JA’ is. Vervolgens hebben een aantal mensen zich aangemeld om actief mee te denken of te werken aan het pilotproces.
Als nieuwtje wist Sam van der Meij te melden dat provinsje Fryslân de start van deze pilot financieel wil steunen met 2500 euro. Een fantastische verrassing die we heel goed kunnen gebruiken.

Grietje Rooks kon, namens Plaatselijk Belang en werkgroep Duurzaam Wijnjewoude, deze avond opgelucht afsluiten met een hartelijk woord van dank aan de ‘deskundigen’, maar zeker ook aan de positief betrokken aanwezigen.

Inhoudelijke vragen en antwoorden op deze avond

Hoe ziet het pilotproces ‘Wijnjewoude Energie Neutraal’ er uit?
1. Er wordt een werkgroep gevormd die zich gaat oriënteren op de mogelijkheden en wensen die er in het dorp leven ten aanzien van energiebesparing en (gezamenlijke) –opwekking.
2. Via een energiescan kan de energetische situatie van panden in beeld worden gebracht en worden besparingsadviezen uitgebracht met kosten/baten indicaties.
3. De Rijks Universiteit Groningen onderzoekt via een enquête de motivaties van bewoners wat betreft wel of niet deelnemen aan het pilotproces.
4. Er worden voorbereidingen getroffen voor het oprichten van een dorpscoöperatie.
5. Er worden speciale voorlichtingen verzorgd voor agrariërs en MKB’ers.
6. Als een en ander in kaart is gebracht -en dat kan zo maar een jaar in beslag nemen- neemt het dorp de beslissing of het uitvoeringsproces in gang zal worden gezet.
7. De dorpscoöperatie wordt opgericht en mensen kunnen lid worden en daarmee hun stroom en gas afnemen van en ook leveren aan NLD energie
8. Met de terugstromende jaarlijkse vergoeding van 75 euro per aansluiting en winsten kunnen lokale initiatieven op energiegebied worden ondersteund. Ook is het mogelijk deze bijdrage te gebruiken voor sociaal maatschappelijk of educatieve dorpsprojecten.
9. In de loop van de tijd neemt het energieverbruik af en de energieproductie in het dorp toe.
10. In circa 10 jaar wordt het evenwicht bereikt tussen verbruik en productie.
Bij dit alles is de gemeente Opsterland betrokken en zal Stichting Samen Energie Neutraal (SEN) het proces ondersteunen met kennis en ervaring.

Wie en wat is Stichting Samen Energie Neutraal (SEN)?
Stichting SEN is in 2013 opgericht en heeft tot doel hele dorpen en wijken in het noorden van het land energieneutraal te maken. Het is een samenwerkingsverband van 4 idealisten met zeer diverse achtergrond. Zo is Hedzer van Houten voormalig directeur van een woningcorporatie, Jurr van Dalen is met zijn bureau voor bewonersparticipatie en energie coöperaties, verbonden aan de afdeling sociologie van de RUG (prof. Frans Stokman) en Pieter Brink heeft een architektenbureau voor duurzame bouw. De heren hebben zeer goede contacten met provincies en energiekoepels etc. en zijn persoonlijk gedreven om hun deskundigheid en ervaring in te zetten voor een schoon en duurzaam Noord Nederland.

Aan welke duurzame energieproductievormen kunnen we hier denken?
• Zonne-energie in de vorm van panelen op eigen dak of erf, maar ook een participatie in een gezamenlijk zonne energieveld (op vrijkomend tracee N381) is een goede mogelijkheid om je eigen investering terug te verdienen en vervolgens winst te maken.
• Kleinschalige wind energie. Er zijn diverse kleine molentjes etc. voor eigen erf of dak.
• Stroom uit rioolslib. Misschien kunnen we de waterzuiveringsinstallatie aan de loksleane meekrijgen voor energieproductie.
• Evt. Biomassa: hout, stro etc.
• Aardwarmte (minpuntje: de warmtepompen vreten stroom)
• Zonnewarmte opslag in de grond (Frans Pool meldt dat hij één van de eersten in Nederland is die hiermee gaat experimenteren)

Is bekend wat we als dorp aan energie verbruiken en inmiddels opwekken?
Nee maar de vertegenwoordiger van de gemeente geeft aan dat hij via Liander in beeld kan krijgen hoe het in Wijnjewoude staat met verbruik en opwekking.

Als ik al zonnepanelen heb, kan ik dan ook aansluiten bij de dorpscoöperatie en dus ook de 75 euro op jaarbasis voor het dorp binnenhalen?
Ja!

Hoe verhoudt zich ‘onze’ dorpscoöperatie tot de Friese koepel Us Kooperaasje en NLD energie?
Als de dorpscoöperatie van Wijnjewoude is aangesloten bij de Friese koepel Us Koöperaasje is zij automatisch mede-eigenaar van energiebedrijf Noordelijk Lokaal Duurzaam (NLD energie). Voor elk aangesloten lid krijgt de dorpscoöperatie de jaarlijkse vergoeding.

Welke rol speelt NLD energie?
Noordelijk Lokaal Duurzaam energie is een coöperatief energiebedrijf opgericht door de drie provinciale koepel-coöperaties in Friesland (Us Kooperaasje), Groningen en Drenthe en de daaraan verbonden lokale initiatieven.
Je kunt NLD vergelijken met een energiebedrijf als bijvoorbeeld Nuon of Eneco. Echter er zijn enkele kenmerkende verschillen, namelijk:
• NLD is een coöperatie en de leden zijn dus de eigenaars;
• NLD levert in Noord Nederland opgewekte groene stroom en CO2-gecompenseerd gas.
Lokale coöperaties zijn via de provinciale koepel mede-eigenaar van NLD energie. De dorps coöperaties ontvangen een vergoeding van 75 euro per aangesloten klant. Hiermee kunnen zowel energiemaatregelen, sociaal maatschappelijke en educatieve doelen in het dorp worden gesteund.
Ook komen de winsten die NLD energie realiseert te goede van lokale initiatieven. NLD energie heeft een magere organisatie, een uiterst sobere huisvesting en geen marketingkosten. Natuurlijk brengt NLD energie haar leden ook gewoon vast recht en kosten voor aansluiting, transport en administratie in rekening. Zie www.nldenergie.org

Wat kost een kilowatt uur stroom bij NLD energie en wat levert het me op?
Het tarief voor aankoop en levering van stroom is gelijk. Dat geldt ook voor de eerste 1000 kilowatt uur stroom die u meer terug levert dan u zelf verbruikt. Op de site van NLD energie staat het actuele marktconforme tarief.

Hoe staat het met de pilot in Drenthe (Ruinerwold en omgeving) die ongeveer 9 maanden op ons voorloopt?
Hier is men nog druk doende met de voorbereidingsfase. Van de 1500 uitgezette enquetes zijn er inmiddels 600 terug. Daarvan wil 80% meedoen met de pilot en dus met de dorpscoöperatie.

Kun je een dak verhuren voor zonnepanelen?
Deze vraag vergt nader onderzoek. In elk geval is het verzekeringstechnisch gecompliceerd vanwege het feit dat de eigenaar van dak en panelen niet dezelfde is.