Op 21 en 22 april organiseerde de werkgroep Leefbaarheid excursies naar de monomestvergister van de Anton Stokman in Koudum. Wijnjewoudsters konden hier met eigen ogen, oren en neus ervaren wat een monomestvergister is. Hieronder het verslag zoals gepubliceerd in dorpskrant de Bân van mei 2023:

Excursie werkgroep Leefbaarheid naar mestvergister Koudum erg informatief

WEN (Wijnjewoude Energie Neutraal) heeft plannen om met mestvergisting 1 miljoen m3 gas op te wekken. Werkgroep Leefbaarheid onderzoekt of dat zonder overlast voor de omwonenden kan. Om zelf te ervaren hoe zo’n ding er nu uitziet en wat er gebeurt als hij in bedrijf is, organiseerde de werkgroep een excursie.

Op vrijdag 21 en zaterdag 22 april vertrok twee keer een bus met ongeveer 50 mensen in totaal, vanuit Wijnjewoude naar Koudum naar een monomestvergister. De mestvergister in Koudum is kleiner en wekt 360.000 m3 gas op, maar is verder vergelijkbaar met de vergister die WEN in Wijnjewoude wil bouwen. Bij de mestvergister in Koudum wordt mest aangevoerd van twee boeren uit de buurt en de vergister staat in de omgeving van woonhuizen.

Bij aankomst laat eigenaar Stokman zijn bedrijf zien en legt uit hoe de vergister werkt. Hij broedde al jaren op mogelijkheden om energie uit mest op te wekken, want dat is de aller schoonste energiebron die je kan bedenken, is de overtuiging van de heer Stokman. Drie jaar geleden heeft hij zijn plannen eindelijk kunnen realiseren. De heer Stokman heeft zelf 280 koeien en laat de mest van twee andere bedrijven aanvoeren. Twee keer in de week komt er een vrachtauto met mest. Stokman: “een vrachtauto is goed voor een half jaar groen gas voor een gemiddeld huishouden”. Bij de mestvergister kan ieder zelf een oordeel vormen over geur, geluid en andere zaken. Stokman steekt een stok in de mest die door de vergister is geweest en zo kan een ieder eraan ruiken. Er zit bijna geen geur meer aan.

In de kantine worden we voorzien van een kop koffie met wat lekkers erbij en iedereen kan vragen stellen aan Stokman. Zo wordt gevraagd wat er gebeurt als er een storing is? Stokman: “Dan wekken we geen gas meer op en komt de vergister stil te liggen. De druk is nauwelijks groter dan in de buitenlucht, dus met de vergister gebeurt verder niets. Het apparaat dat het gas in het net perst wordt regelmatig geïnspecteerd. Arjen Bosch, voorzitter van werkgroep Leefbaarheid, vraagt buurtbewoner Herman Proper wat de ervaringen zijn met de vergister en wat voor advies hij de Wijnjewoudsters mee wil geven; waar moeten we op letten? Herman vertelt dat hij en zijn buurtgenoten in eerste instantie wel zorgen over de plannen van Stokman voor een vergister hadden. We vreesden vooral herrie en stank. “Wij hebben in de praktijk weinig last van de vergister”, stelt Herman. Soms horen we een hoge pieptoon, veroorzaakt door de elektromotor van de machine die de mest mixt. Herman geeft twee adviezen mee; ga in gesprek, dat neemt veel zorgen weg en ontwerp de vergister zo, zodat er zo weinig mogelijk geluid kan ontstaan. Geluid is met een goed ontwerp en geluidsisolatie heel goed te dempen. Bij de vergister in Koudum zijn geen geluidsmaatregelen genomen.
Als alle vragen gesteld zijn, keert de bus terug naar Wijnjewoude.

Werkgroep Leefbaarheid